Ο Ψυχρός μας Πόλεμος

Της Κωνσταντίνας Ζάνου

Όπως όλοι ξέρουμε, η Κύπρος γεννήθηκε ως ανεξάρτητο κράτος μέσα στη δίνη του Ψυχρού Πολέμου. Η παγκόσμια αυτή κατάσταση διαμόρφωσε και την πολιτική σκηνή στο εσωτερικό της χώρας, η οποία κτίστηκε με βάση το δίπολο «ΝΑΤΟ (ή Δυτικές Δυνάμεις) – Σοβιετική Ένωση». Όμως, από το ’90 και εξής, με την κατάρρευση του ενός σκέλους αυτού του διπόλου (δηλ. του υπαρκτού σοσιαλισμού) και με τον τερματισμό έτσι του Ψυχρού Πολέμου, το παγκόσμιο πολιτικό σκηνικό άλλαξε ριζικά. Στην Ευρώπη, αλλά και παγκόσμια, η πολιτική ζωή αναδιαμορφώθηκε με βάση νέες συμμαχίες και πιο σύγχρονες και «ρευστές» πολιτικές ιδεολογίες που αποδεσμεύτηκαν από τις επιταγές του ψυχροπολεμικού κάθετου διαχωρισμού.
Πόσο οι αλλαγές αυτές έχουν φτάσει και στον τόπο μας; Πόσο έχουν επιφέρει τις ανάλογες ανακατατάξεις και στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό της χώρας; Φοβάμαι πως καθόλου. Μου φαίνεται πως στην Κύπρο, ακόμα και οι νέοι πολιτικοί, αναπαράγουν ένα πολιτικό λόγο που έχει παραμείνει εν πολλοίς «τσιμεντωμένος» σε παλιότερες και νεκρές πια αντιλήψεις. Τι άλλο μας δείχνει, για παράδειγμα, η συνεχώς εκφραζόμενη «ΝΑΤΟ-φοβία» του ΑΚΕΛ (με αποκορύφωμα την πεισματώδη άρνηση για ένταξή μας στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη), ή η εντελώς αναχρονιστική «κομμουνιστο-φοβία» του ΔΗΣΥ και άλλων κομμάτων της παραδοσιακής δεξιάς, έτσι όπως αυτή εκφράστηκε κυρίως μέσα από τη διαμάχη για την αναθεώρηση των βιβλίων της ιστορίας;
Σήμερα λοιπόν έχουμε στην κυβέρνηση το ΑΚΕΛ, συνοδεία δύο άλλων κομμάτων, του ΔΗΚΟ και της ΕΔΕΚ, που συμφώνησαν να συνεργαστούν με τον πρόεδρο Χριστόφια, όχι στη βάση ενός κοινού προγράμματος, αλλά στη βάση κάποιων δεσμεύσεων που αυτός ανέλαβε απέναντί τους – δεσμεύσεις, που όπως ακούγεται συχνά από τα ηγετικά στελέχη των δύο αυτών κομμάτων, υπάρχουν σε γραπτή μορφή, αλλά δεν έχουν δει ποτέ το φως της δημοσιότητας, παραμένοντας έτσι ακόμα μυστήριο για τον κόσμο. Σε μια πραγματικότητα λοιπόν όπως η κυπριακή, όπου το πολιτικό πρόγραμμα καθορίζεται κυρίως από την πρόταση λύσης που καταθέτει το κάθε κόμμα, είναι φυσικό να υποθέσουμε πως ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ συμφώνησαν να συνεργαστούν με το ΑΚΕΛ αποδεχόμενοι την πρόταση λύσης του κ. Χριστόφια, που ήταν εξ’ αρχής ξεκάθαρη: Διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με βάση την πολιτική ισότητα.
Εντούτοις, τι βλέπουμε σήμερα; Παρεκκλίνοντας αισθητά από την δεοντολογία της συνεργασίας (έτσι όπως αυτή καθορίζεται από μια βαθιά εδραιωμένη παράδοση στην Ευρώπη), ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ διαφωνούν κάθετα με τους χειρισμούς του Προέδρου, οι οποίοι χειρισμοί καθορίζουν και την ουσία της πρότασης λύσης. Όχι μόνο διαφωνούν, αλλά εκφράζουν δημόσια και έντονα αυτή τη διαφωνία. Εύλογα λοιπόν διερωτάται κανείς: Που στηρίζεται η συνεργασία των κομμάτων που μας συγκυβερνούν;
Από την άλλη, μια σημαντική μερίδα της ηγεσίας του ΔΗΣΥ, αν και αντιπολίτευση, συμφωνεί με τους χειρισμούς του Προέδρου και εκφράζει δημόσια (σε σημείο σχεδόν παρεξήγησης) την υποστήριξή της στην πρόταση λύσης που διαπραγματεύεται ο Πρόεδρος. Φυσικά, το ΔΗΣΥ, όπως εξάλλου το ΔΗΚΟ και η ΕΔΕΚ, διαφωνεί με μια σωρεία άλλων θεμάτων που εμπεριέχονται στην πολιτική ατζέντα του κ. Χριστόφια.
Όμως τίθεται το εξής ερώτημα: Μεταξύ ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ, όπως φαίνεται δεν υπάρχει σχεδόν κανένα σημείο σύγκλισης. Μεταξύ ηγετικών στελεχών του ΑΚΕΛ και του ΔΗΣΥ υπάρχει τουλάχιστον ένα, αλλά το βασικότερο όλων: Συμφωνία για την πρόταση λύσης του Κυπριακού. Γιατί, επομένως, θα «κάλπαζε τόσο πολύ η φαντασία μας» (όπως δήλωσε πρόσφατα ο Γ. Γ. του ΑΚΕΛ κ. Άντρος Κυπριανού) αν υποθέταμε πως μια συμμαχία ανάμεσα στο ΑΚΕΛ και το ΔΗΣΥ, τουλάχιστον όσον αφορά τους χειρισμούς στο Κυπριακό, θα μπορούσε να ωφελήσει την πορεία λύσης; Μήπως το σενάριο φαντάζει τόσο εξωπραγματικό ακριβώς επειδή επικρατούν ακόμη οι ψυχροπολεμικές αντιλήψεις που ανέφερα στην εισαγωγή μου, αντιλήψεις που επιτρέπουν την επιβίωση των πεπαλαιωμένων πια «αντι-Συναγερμικών» και «αντι-Ακελικών» αντίστοιχα συνδρόμων, που παρακωλύουν την οποιαδήποτε πιθανή υπέρβαση;

Η κ. Κωνσταντίνα Ζάνου είναι διδάκτωρ ιστορίας. czanou@yahoo.com

«Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» (έκδοση Κύπρου), 26/4/2009, σ. 14

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου